Tổng thống Mỹ Barack Obama và Tổng thống tân cử Donald Trump đang dành cho nhau những lời lịch sự, nhưng đằng sau đó là những động thái nhằm ngăn chặn chế độ của người còn lại.
Chưa đợi tới ngày nhậm chức, Trump đã kịp một vài lần xáo trộn chính sách của chính quyền đương nhiệm. Chỉ trong 24 giờ, ông muốn lật ngược tính toán của Tổng thống Obama tại Liên Hợp Quốc, tuyên bố nước Mỹ phải tăng cường năng lực hạt nhân và thay đổi nhà chế biến chống chọi cơ của Lầu Năm Góc.
Trump cũng liên tiếp tuyên bố chắc nịch với China. Trong lúc chính quyền Obama tuyên bố TQuốc phải trả lại chiếc tàu lặn không người lái (UUV) Bắc Kinh thu giữ trên Biển Đông, Trump lên Twitter tuyên bố: "TQuốc cứ giữ lấy chiếc UUV".
Các tuyên bố của Trump có thể mơ hồ và ảnh hưởng của chúng về vĩnh viễn là gây bàn cãi. Tuy nhiên, việc địa chỉ với Israel và Bạn nào Cập là những can thiệp chẳng thể chối biện hộ tham gia công tác của chính quyền đương chức.
Trump tỏ ra quý mến Obama về mặt cá nhân nhưng điều đó không xóa được đặc biệt quan điểm quá lớn giữa hai người. Ảnh: Getty.
Việc khác biệt trên một loạt điều giữa nhì người được New York Times miêu tảnhư "nhị chính quyền mâu thuẫn tay đôi với nhau." Động thái này cũng đi ngược nguyên tắc: nước Mỹ chỉ nên có một tổng thống vào mỗi thời gian.
Về phần mình, chính quyền Obama cũng đang có những động thái quyết liệt để bảo vệ di sản. Trong tuần này, Obama đã ban hành lệnh cấm vĩnh viễn đối với việc khai thác dầu và khí đốt ở một khu vực rộng lớn thuộc Bắc cực và Đại Tây Dương.
Lệnh cấm của ông Obama dựa vào Luật Thềm đất liền năm 1953 của Mỹ. Nếu muốn lật lại lệnh này, ông Trump phải kiện ra tòa và quy trình pháp lý để đảo ngược lệnh cấm sẽ kéo dài đa dạng năm.
Đây được xem là bước chuẩn bị của Tổng thống Obama để bảo kê di sản môi trường của bản thân trong bối cảnh người kế nhiệm luôn tuyên bố biến đổi khí hậu chỉ là trò lừa và dọa rút Mỹ khỏi Hiệp định Paris về Biến đổi Khí hậu.
Tổng thống Obama đang làm khôn xiết để cứu giúp những di sản trong 8 năm nhiệm kỳ của chính mình. Ảnh: Getty.
Trump đang cố vô hiệu hóa chính quyền Obama
"Nói một cách thức nào đấy, Trump đang cố vô hiệu hóa chính quyền Obama", New York Times dẫn lời Douglas G. Brinkley, giáo sư sử học và là người nghiên cứu về các tổng thống tại Đại học Rice (Mỹ).
"Họ hạn chế đả kích lẫn nhau. Nhưng sau hậu trường, họ tậu cách phá lẫn nhau. Tôi không thấy bí quyết nào để người Mỹ hưởng lợi từ việc đó", Brinkley nói tiếp.
Sự sốt sắng được can thiệp vào chính sự của ông Trump là trái ngược với Obama thời ông vừa đắc cử nhưng chẳng hề chưa có tiền lệ trong lịch sử Mỹ.
CNN cho biết năm 2008, ít lâu sau khi Obama đắc cử, tổng thống George W. Bush mời người kế nhiệm tới tham gia cuộc họp của nhóm G20 tại Washington. Các cộng sự của Obama đánh giá rằng sự hình thành của tổng thống tân cử có thể gửi một thông điệp trái ngược tới các đồng chí của Mỹ. Hàng ngũ của Obama khi đó đang phác thảo một chính sách kinh tế khác hẳn với Bush.
Ngược với Obama, Richard M. Nixon đã gửi 2 thân tín Henry A. Kissinger và Robert Ellsworth đến chạm mặt các quan chức Xô Viết để chuyển quan niệm của ông về Hiệp ước không thông thường vũ khí hạt nhân, lúc ấy đang được tổng thống Lyndon B. Johnson thúc đẩy.
New York Times phản hồi nhìn chung, các tổng thống tân cử có thiên hướng hạn chế can thiệp vào chính sách của người tiền nhiệm khi họ chưa nhậm chức.
Cách đây không lâu, Hội đồng Bảo an Liên Phù hợp Quốc vừa bỏ thăm chuẩn y nghị quyết lên án việc Israel xây dựng các khu định cư trên cương vực Palestine. Mỹ, bạn bè lâu năm của Israel, đã bỏ phiếu trắng và không dùng quyền phủ quyết để ngăn chặn quyết nghị này.
Chính quyền Obama cảnh báo rằng việc Tel Aviv tiếp tục xây khu định cư đã cản trở cơ hội đạt giải pháp hai nhà nước để xong xuôi cuộc xung đột giữa Israel và Palestine. Tổng thống tân cử Donald Trump không nghĩ vậy.
Trong khoảng Twitter đến điện đàm với Tổng thống Người nào Cập
Trước đó một ngày, Trump, ưng chuẩn Twitter - kênh phát ngôn yêu mến của ông, đã yêu cầu chính quyền Obama phủ quyết nghị quyết trên. Cần thiết hơn, đội ngũ của Trump đã chủ động liên hệ với giới chức Israel và Ai Cập. Bạn nào Cập là nước biên soạn thảo quyết nghị lên án Israel.
Lực lượng của Trump đã can thiệp vào giai đoạn bỏ phiếu của chính quyền Obama tại Hội đồng Bảo an Liên Thích hợp Quốc. Ảnh: Getty.
Các quan chức Israel bật mí Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu đã địa chỉ với đội ngũ của Trump để yêu cầu giúp sức khi biết rằng chính quyền Obama có thể sẽ "nhắm mắt" cho nghị quyết được duyệt. Sau đó, Tổng thống tân cử Trump đã gọi cho Tổng thống Ai Cập Abdel Fatah al-Sisi, dẫn đến việc chính Cairo cho hoãn phiên họp bỏ phiếu duyệt quyết nghị ngày 22/12.
Đến ngày 23/12, New Zealand, Malaysia, Venezuela và Senegal - 4 nước đồng soạn thảo quyết nghị - vẫn kiên quyết triệu tập phiên họp bỏ thăm ưng chuẩn.
Sẽ khác sau 20/1
Sau khi quyết nghị được thông qua, ông Trump viết trên Twitter: "Mọi chuyện với Liên Hợp Quốc sẽ khác, sau ngày 20/1".
Các nhà quan sát đánh giá quyết nghị của Liên Thích hợp Quốc, vốn không hẳn nhiên các biện pháp trừng trị, sẽ không ảnh hưởng gì đến Israel, khác biệt khi Tel Aviv biết rằng Trump sẽ lên nắm quyền và xem Israel là bạn hữu cần thiết nhất, chẳng thể mất tại Trung Đông.
Chính quyền Obama cũng không ngồi im. "Quan điểm của chúng tôi là mỗi thời điểm chỉ có một tổng thống", New York Times dẫn lời Cố vấn An ninh Giang sơn Nhà Trắng Ben Rhodes.
"Tổng thống Obama vẫn là tổng thống Mỹ cho tới ngày 20/1 (năm sau). Mọi hành động của chúng tôi là một phần trong chế độ của Mỹ", ông Rhodes tuyên bố và thêm rằng họ "chắc chắn" Tổng thống tân cử Trump sẽ hành động khác sau khi ông nhậm chức.
Thế nhưng, ít nhất giáo sư Brinkley nói đúng về việc Obama và Trump đang hạn chế công kích nhau. Chính xác hơn, kể từ sau ngày Trump đắc cử tổng thống Mỹ, cả ông và Obama đều bỏ ra cho nhau những lời tốt đẹp.
Tổng thống tân cử Mỹ liên tiếp nói rằng ông "thật sự thích Obama". Bên cạnh đó, Nhà Trắng lên tiếng 2 vị tổng thống nhiều lần nói chuyện qua laptop với nhau.
Phương Thảo
Xem tại: đại ký máy bơm nước chính hãng
No comments:
Post a Comment